Z kart historii

Kotunia to wieś leżąca na terenie gminy Słupca w województwie wielkopolskim. Pierwsze informacje o Kotuni zawarto w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego i Litwy z 1887 roku.

Dokładną historię szkoły w Kotuni trudno odtworzyć, ponieważ dokumenty zawierające informacje o niej zaginęły w czasie II wojny światowej. Z relacji mieszkańców wynika, że szkoła w Kotuni to jedna z najstarszych placówek założonych w tej okolicy. Pierwsza wzmianka o szkole elementarnej pochodzi z 1830 roku. Wieś Kotunia znajdowała się wówczas na terenie zaboru rosyjskiego, w województwie kaliskim, obwodzie konińskim, powiecie słupeckim. Szkoła była niskim, pokrytym słomą, drewnianym budynkiem. Nie stanowiło to wyjątku. Szkoły elementarne i ich wnętrza były podobne do wiejskich chat, różniły się tylko przeznaczeniem.

Po powstaniu styczniowym szkolnictwo na terenie Królestwa Polskiego zostało zrusyfikowane. Nie było obowiązku szkolnego, nauczyciele nie dbali o wiejskie szkoły, zaniedbany budynek nie wzbudzał szacunku i powagi okolicznej ludności. Z zapisków kronikarskich Stefana Manuszaka wynika, że szkoła spłonęła wskutek niedbalstwa nauczyciela, między rokiem 1822 a 1900. Dokładnej daty nikt nie pamięta. Na jej miejscu gmina wybudowała nowy obiekt szkolny - częściowo z cegły, częściowo z gliny. Placówka składała się z jednej izby szkolnej oraz z dwuizbowego mieszkania dla nauczyciela. Kolejna rozbudowa oraz gruntowny remont miały miejsce w czasie I wojny światowej.

Sieć szkolna uległa zmianie. Do szkoły położonej w Kotuni przyłączono Gółkowo, Kąty i Borki. Z jednoklasowej została zmieniona w czteroklasową i przyjęła nazwę: Szkoła w Gółkowie. Zatrudniony w niej nauczyciel - Grochociński został jej pierwszym kierownikiem.

Z kronik jednoznacznie wynika, że stosunek społeczeństwa do szkoły był nieprzychylny i ulegał systematycznemu pogorszeniu, co w efekcie doprowadziło do przeniesienia wszystkich nauczycieli wraz z kierownikiem do innej placówki. Wówczas kierownictwo szkoły objął nauczyciel Stefan Manuszak. Było to latem 1939 roku.

Szkoła we wrześniu nie rozpoczęła jednak swej działalności. 1 września 1939 roku wybuchła II wojna światowa. Kierownik Stefan Manuszak oraz zatrudniony nauczyciel stanęli w szeregach obrońców Ojczyzny.

Placówkę uruchomiono dopiero w 1945 roku, po powrocie Stefana Manuszaka i jego żony Edmundy. Wówczas rozpoczął się kolejny okres pracy szkoły.

Jej nazwa ulegała zmianom:

Szkoła Powszechna II stopnia w Gółkowie
Szkoła Podstawowa w Gółkowie (od roku 1950)
Szkoła Podstawowa w Kotuni (od roku szkolnego 1956-1957)
Szkoła Podstawowa im. Ireny Kosmowskiej w Kotuni (od czerwca 1962)

Przełomem w historii placówki było przekazanie w roku 1961 na potrzeby oświatowe nowego budynku.